Aanwinstenlijst CD’s Netwerk Hongaarse Volksmuziek

Onze CD's zijn te bestellen bij het Netwerk Hongaarse Volksmuziek, tel. 0595-528680. E-mail: dosebedie@hotmail.com Zonder nadere vermelding kosten de CD's € 15,50. Je kunt de CD's het snelst bestellen door dit bedrag over te maken op giro 3931600 t.n.v. Netwerk Hongaarse Muziek te Pieterburen, o.v.v. de vetgedrukt verkorte naam hieronder. Vergeet niet je naam en adres te vermelden, want dat doet de Postbank niet! Voeg bij elke bestelling een bedrag bij van € 2,50 voor verzendkosten.

Új Pátria Nr. 15 FA-115-2 Magyarszovát (€ 18,-)

Het echte, authentieke dorpsorkest uit Magyarszovát / Suatu (36 km ten Oosten van Cluj/Koloszvár): gebied: Mezoség, Roemenië. János Radák, viool. Andrei Csengeri, viool. János Botezán, kontra. Péter Kovács, kontra. Ioan Vintila, bas. Met zang door Maris Maneszes-Tóth. Met prachtig verzorgd, goed gedocumenteerd boekwerkje.

Új Pátria Nr. 16 FA-116-2 Zerkula János keservesi (€ 18,-)

Prachtige Hongaarse klaagliederen uit Gyimes, zelden gehoord. Gezongen door de blinde violist János Zerkula, die zichzelf begeleidt op viool en die wordt begeleid door zijn vrouw Regina Fikó op slag-gardon (het zeldzame snaarinstrument, dat gebruikt wordt als slagwerk, door met een stok op de snaren te slaan).

Ökrös Homeland ABT 008 "I left my sweet homeland" (Elindultam szép hazámból)

Alweer een juweeltje van de groep Ökrös. Een buitengewoon originele selectie van een aantal prachtige Hongaarse, zigeuner- en Roemeense liederen uit Transsylvanië. Zeer veel afwisseling qua bezetting, zang en herkomst, maar met één opmerkelijke rode draad: ze spelen hetzelfde lied in wel 9 verschillende uitvoeringen, zoals die historisch gegroeid zijn in 9 verschillende, ver uit elkaar liggende dorpen. En vaak hoor je niet eens, na een eerste oppervlakkige keer luisteren, dat je telkens naar verschillende versies van hetzelfde lied zit te luisteren. Deze CD is daardoor een schitterende introductie in het muzikale land van melk en honing dat Transsylvanië heet. Om te voorkomen dat de CD al te encyclopedisch zou worden, staat er natuurlijk ook nog een heleboel andere mooie muziek op uit de genoemde 9 dorpen.

Het is een goede gewoonte van de danshuisbeweging in Hongarije om elk jaar een danshuistreffen te organiseren, waar liefhebbers van Hongaarse dans en muziek volop aan hun trekken komen (dit jaar voor de 22e keer, tijdens het Lentefestival op 29 en 30 maart 2003, zie www.tanchaz.hu Ter stimulering van het vormen van nieuwe ensembles en tot aanmoediging van het beoefenen van de Hongaarse volksmuziek wordt elk jaar een heuse wedstrijd gehouden van volksmuziekorkestjes. De winnaars worden beloond met uitvoeringen tijdens het Lentefestival, alsmede met een plaatsje op de jaarlijks te verschijnen wedstrijd-CD. Ook de CD van het jaar 2002 is weer een lust voor het oor en elke keer ben ik weer verbaasd over de constante hoge kwaliteit van de vaak zeer jeugdige ensembles. Dit is echt hoopgevend voor het overleven van de Hongaarse volksmuziek. Lof aan de initiatiefnemer en organisator Péter Árendás.

Ördöngos 88379-2 Hongaarse Volksmuziek
De langverwachte eersteling van Nederlands oudste Hongaarse danshuisorkest. Wat opvalt is de grote variatie aan instrumenten en de grote afwisseling van bezetting, genre en herkomst. Zoals dat prettig is bij een concert, maakt Ördöngos er een bonte avond van en aarzelt niet om na enkele maten klaaglied een stevig dansritme in te zetten of omgekeerd. Een boeket mooie muziek uit Hongarije en Roemenië met:
Michèle van Baaren: viool, draailier, slagwerk en zang
Jeroen Duijfjes: kontra, fluiten, zang
Frank de Jong: contrabas, taragot, kobza, gardon en zang

Alweer zijn we getuige van een verdwijnende cultuur. Kort na de opname 1999 is de hoogbejaarde dorpsmuzikant Kicsi Aladar overleden en de 80-jarige Netti heeft toch ook niet het eeuwige leven. Deze dragers en mede-ontwikkelaars van de traditie kregen een prachtig monument in de vorm van deze CD, waarbij ze begeleid worden door musici uit de Ökrös-groep en door zangeres Ágnes Szalóki en zanger András Berecz. Heel mooi (en instructief) is het om te horen hoe de beide grootmeesters (Kicsi en Netti) elk op hun eigen manier bekende liederen uit Kalotaszeg instrumentaal versieren en -zoals dat gebruikelijk is onder zigeunermuzikanten - gaat dit niet geheel zonder macho gevoel voor competitie. Als een soort handtekening laten beide muzikanten elk hun eigen versie horen van het verhaal van de herder die zijn schapen was kwijtgeraakt.

Bartók Album Hannibal HNCD 1439 Muzsikás: The Bartók Album ( € 19,-)

Ofschoon geproduceerd in 1999, nog steeds een bijzondere aanbeveling waard. Afwisselend horen we meerdere keren een lied, zoals dat in 1913 werd geregistreerd door de wasrolgrammofoon van Béla Bartók, vervolgens een compositie van Bartók waarin hij voortborduurt op dit lied (verrassend en verfrissend als altijd) en tenslotte een opnieuw gespeelde volkseditie van hetzelfde lied, zoals je dat hier en daar nog in de dorpen kunt horen of zou kunnen horen, gespeeld door het volksmuziekensemble Muzsikás met zangeres Márta Sebestyén. De vioolduetten van Bartók worden vertolkt door de klassieke violist Alexander Balanescu en de volksmuzikant Mihály Sipos. Met een dergelijke, zeer afwisselende opzet is dit Bartók album een monument voor de Hongaarse volksmuziek. De nieuwste uitgave is voorzien van een bijzonder fraai en uitgebreid boekwerkje (helaas zoals altijd in het onmogelijk kleine CD-formaat).

TÜKRÖS TÄBOR door het Tükrös Ensemble (€ 15,50)
FECD 005 (FolkEurópa Label), 2002

Het Tükrös Ensemble is gevormd in 1987, in de golf van herontdekking van de traditionele Hongaarse volksmuziek, een golf die rond 1970 is ingezet door Ferenc Sebö en Béla Halmos en orkesten zoals Muzsikás heeft voortgebracht. Muzsikás is echter één van de velen en niet eens de beste. Ik ken geen land behalve Ierland waar de herontdekking van de volksmuziek zo’n enorme en blijvende ijver heeft veroorzaakt bij talloze muzikanten die allemaal oprecht op zoek zijn naar de ware ziel, naar het geheim van de betovering van hun eigen muziek, als Hongarije. Deze muzikanten zijn niet op zoek naar showbizz en ook niet naar roem. En ook niet (en dat onderscheidt hen van de Ierse folk) naar eigen bewerkingen of crossovers. Integendeel, zij willen slechts voelen en beleven wat hun voorouders in de dorpen gevoeld en beleefd moeten hebben op boerenbruiloften en tijdens lange winteravonden.

Eén van de betere groepen uit deze beweging is het Tükrös Ensemble. Zij zagen maar één oplossing om het vak te leren: vertrekken uit de grote stad (Budapest) en langdurig verblijven onder de zigeuners in de dorpen in de gebieden Szatmár (Hongarije), Gömör en Abaúj (Slowakije) en Transsylvanië (Roemenië). En dat is te horen in hun nieuwste CD, verschenen in 2002. Het zijn niet alleen de liedjes, de noten, maar vooral de timing, intonatie, drive, swing, dictie en dynamiek en nog veel meer die het geheim van deze goddelijke muziek uitmaken. De muzikanten van het Tükrös Ensemble hebben dit allemaal waarachtig onder de knie gekregen. Ik ken bijvoorbeeld geen enkel revival-orkest die de muziek van Palatka zo goed en authentiek kan weergeven als het Tükrös Ensemble, vooral dankzij de violist Gergély Koncz, die kind aan huis was bij Béla Kodoba.

Tijdens het door dit ensemble georganiseerde jaarlijkse zomerkamp "Tükrös Tábor" proberen zij dit unieke culturele erfgoed te delen met iedereen die deze muziek, zang en dans wil leren. Van hun laatste kamp vormde deze CD het resultaat (en tevens het programma). Grote lof ook voor de voortreffelijke zangers Éva Korpás en András Lelkes, die de doodgewaande dorpsmuziek weer helemaal tot leven hebben gebracht.